Antieke Lampetstellen – Hoe maakte men zich vroeger schoon?

Het lampetstel

In ons depot hebben wij de afgelopen tijd heel wat keramiek verzameld. Theepotten, koffiekannen, borden, kopjes en kommen hebben we in allerlei verschillende maten en kleuren voorbij zien komen. Wat we ook veel tegenkomen zijn onderdelen van lampetstellen. Maar wat is nou precies een lampetstel? En welke objecten horen er nou wel of niet bij? Met de blog van vandaag duiken we in de geschiedenis van het lampetstel, die we natuurlijk zullen illustreren aan de hand van de collectie die vandaag online gaat.

De terminologie

Niet iedereen is bekend met het woord lampetstel. In de literatuur worden ook wel de termen wasgarnituur, toilettafelset en wastafelset gebruikt. Waar het allemaal op neerkomt is dat het een set van artikelen is die gebruikt werden bij het wassen. Zo’n set bestaat standaard uit vijf onderdelen: een grote waskom, een (lampet)kan, een zeepbakje, een kammenbakje en een po. De eerste vier werden altijd bij elkaar gerangschikt, de po werd liever niet in het zicht opgesteld.

 

 

Lampetstel met gouden bies en geometrische decoraties in reliëf, omstreeks 1930.

Voordat er stromend water was…

Het lampetstel kan je zien als de voorloper van de wastafel. Voordat er stromend water was in huis, waste men zich vaak gewoon op de slaapkamer met behulp van een wasgarnituur. Op een tafeltje had je de waskom en kan staan. De kan werd vaak in de keuken gevuld met warm water en dan naar de slaapkamer gebracht, daar kon je het water weer in de grote waskom schenken om je te wassen.

 

Grote waskom met decoratief patroon van acanthusbladeren, omstreeks 1900.

 

 

Waskom en lampetkan model ‘kogel’, Petrus Regout, 1904-1910.

Al in de 18e eeuw begon het lampetstel steeds gebruikelijker te worden in onze interieurs, maar met name in de 19e eeuw – met het ontstaan van nieuwe ideeën over persoonlijke hygiëne – nam het gebruik ervan toe. Er werden speciale wastafeltjes gemaakt met genoeg ruimte om naast de waskom ook de zeepbakjes en kammenbakjes op kwijt te kunnen. De tafels kregen zelfs spatwanden aan de achterzijde, en rond het einde van de eeuw werd het houten blad veelal vervangen door een marmeren blad.

 

 

Kammenbakje met groene en goudkleurige decoraties, Société Céramique, 1863-1955.

 

 

Kammenbakje, Société Céramique, 1863-1955.

Het lampetstel is voor zeer lange tijd een standaard goed geweest in elk Nederlands huishouden. Met name in de jaren 1920-30 waren lampetstellen populair, zeer veel modellen zijn in die jaren uitgebracht door Petrus Regout en Société Céramique. Aanvankelijk werden lampetstellen vervaardigd uit porselein of aardewerk, maar in de 20ste eeuw ontstonden ook veel zinken of geëmailleerde variaties. Tot in de jaren 1950 werd het lampetstel veelvuldig gebruikt, daarna werd het verdrongen door de meer uitgebreide wastafel en steeds luxer wordende badkamer.

 

 

Kammenbakje met blauwe details, eerste helft 20ste eeuw.

Een mooi cadeau

Hoewel het lampetstel vandaag de dag niet echt meer nodig is, blijft het nog altijd een leuk nostalgisch gebruiksgoed om je interieur mee aan te kleden. De grote waskommen kunnen bovendien ook gewoon in de keuken gebruikt worden als serveer- of fruitschaal; de mooie kannen kunnen prima dienen als bloemenvaas. Het veelzijdige karakter van de verschillende onderdelen van een lampetstel maken het ook leuke items om cadeau te geven of te krijgen.

 

 

Waskom met blauw bloemenpatroon, gemerkt Saturn 51, 1930-1940.

 

 

Lampetkan met decoratie in de vorm van groene klimop, gemerkt 1828 Gera, omstreeks 1920-1930.

Nu het bruiloftseizoen weer van start is vormt de collectie keramiek in onze shop ook een prima uitgangspunt om te shoppen voor cadeaus voor het koppel. Geef bijvoorbeeld een nieuwe draai aan het traditionele cadeau van serviesgoed door een antieke schaal of lampetkan te schenken. Of ben je misschien op zoek naar een leuk cadeau voor een toekomstige bruid? Dan hebben we ook nog iets leuks voor jou:

 

 

Aardewerken dekseldoos, ‘something old‘ voor op de kaptafel, eerste helft 20ste eeuw.

Al ons keramiek kan je op deze plek bekijken. In de komende tijd wordt onze collectie alleen maar groter, dus ben je een verzamelaar neem dan met regelmaat een kijkje in de shop. Mocht je nog op zoek zijn naar bijzondere cadeaus voor een bruiloft, neem dan eens een kijkje bij onze cadeaucategorie ‘voor een bruiloft‘.

We wensen je weer veel kijk- en koopplezier!
Het team van MuseumDepotShop.nl

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.