Collectiestukken met een Bijzonder Verhaal

Het verhaal bij het object

Vandaag verdiepen we ons in de achtergond van een aantal bijzondere stukken die deze week online komen. De geschiedenis van een object, hoe het gebruikt werd of hoe en waarom het vervaardigd werd zijn thema’s die vandaag aan het licht komen.

Op de thee!

In de negentiende eeuw was theedrinken een populaire bezigheid in de gegoede kringen. De afternoon tea was overgewaaid vanuit Engeland en werd in de loop van de eeuw zeer populair in Nederland. De middagthee werd een heuse sociale aangelegenheid, waarbij de dame des huizes haar gasten ontving in een wat informelere setting. De thee werd hierbij geschonken door de gastvrouw zelf, maar dit ging natuurlijk wel gepaard met de benodigde ceremonieel. Bovendien onderhield de dame des huizes haar gasten aan een rijk gedekte tafel die vol stond met het beste servies en de mooiste gebakjes; het oog wilde immers ook wat.

Met de opkomst van de middagthee kwam ook de theestoof verder tot ontwikkeling. Dit was een emmer waarin een komfoor geplaatst werd met een klein trekpotje. De eerste thee-stoven of -emmers waren van hout, beslagen met messing en voorzien van een metalen binnen-emmer zodat het de hete komfoor kon dragen. Het trekpotje dat op de komfoor werd geplaatst was gevuld met extra sterke thee; aan tafel schonk men een klein laagje van dit extract in een kopje, waarna deze aangevuld werd met heet water uit een bouilloire.

Aan het einde van de eeuw was de middagthee helemaal ingeburgerd in Nederland. Het chique gebruik van de bouilloire verdween uit het beeld en de kleine ketel werd vervangen door een groter exemplaar waarin de thee al op goede sterkte gebracht werd. Ook de thee-stoof werd nu een meer alledaags object en de emmers werden vervaardigd uit simpelere materialen zoals blik. In de shop hebben we nu twee laatnegentiende-eeuwse thee-emmers en een zeer gevarieerd aanbod komfoors staan: prachtige voorbeelden van typisch Hollands antiek, afkomstig uit het Stedelijk Museum Schiedam.

De wereld en de mens

Musea zijn er in alle soorten en maten. Sommige hebben historische collecties, andere zijn bijvoorbeeld meer gericht op hedendaagse ontwikkelingen. Maar een ding hebben ze allemaal gemeen: musea hebben een grote educatieve rol in de samenleving. Zo nu en dan krijgen we dan ook bijzondere educatieve museumstukken in de shop, die vaak speciaal voor een tentoonstelling zijn vervaardigd.

Een mooi voorbeeld is de enorme wereldbol die we van het Museon hebben ontvangen. Deze bol toont wereldwijd het energieverbruik: een donkerblauwe wereld is beschilderd met kleine witte puntjes die het elektrisch licht op aarde weergeven. Je kunt goed zien dat de grote steden het meeste energie verbruiken, deze gebieden zijn het helderst. De bol geeft daarmee tegelijk een mooi overzicht van de verspreiding van de wereldbevolking.

En van de wereldbevolking zoomen we in op de mens als individu. Een persoon realistisch weergeven in een kunstwerk, hoe doe je dat nou precies? De eerste stap in het proces van het portretteren is de anatomie juist hebben. Je krijgt bijvoorbeeld te maken met verkorting van ledematen door het perspectief van waaruit je jouw onderwerp bekijkt. Hoe gaat dat er precies uitzien? Om daar achter te komen gebruiken kunstenaars vaak ledenpoppen. Iedereen kent ze wel: de kleine houten poppetjes met de ledematen die alle kanten op kunnen bewegen zodat je model in precies de juiste pose staat. Dergelijke poppen leren je de anatomie van de mens goed over te brengen op papier.

Vanaf vandaag is er een speciaal exemplaar ledenpop in de shop te verkrijgen: een vrouwenfiguur op ware grootte! Dit stuk komt helemaal tot zijn recht als educatief materiaal in een atelier, maar daarnaast kan je het natuurlijk ook als paspop gebruiken én is het een leuk decoratief item voor in huis. 

Een design-icoon

De vlinderstoel is een van de bekendste voorbeelden van Deens design. De stoel is ontworpen in 1953 door Arne Jacobsen, een gevierd ontwerper en architect. Hoewel Jacobsen zichzelf in de eerste plaats een architect noemde en niet een ontwerper, is hij vandaag toch voornamelijk bekend om zijn meubels. Veel van zijn bekendste ontwerpen zijn echter tot stand gekomen als Gesamtkunst, ze waren ontworpen voor een specifiek project en vormden samen met de architectuur een compleet plaatje.

De stijl van Jacobsen kenmerkt zich door de functionaliteit van zijn ontwerpen, waarvan de Ant, Swan en Egg chair bekende voorbeelden zijn. De frase “form follows function” die in het begin van de twintigste eeuw populair was slaat ook op zijn werk, dat veelal beïnvloedt werd door de ontwerpen van Charles en Ray Eames, Bauhaus en Le Corbusier.

De vlinderstoel is vandaag de dag een echte klassieker. De stoel is geliefd vanwege de ergonomische vormgeving die het zitcomfort verhoogt. Ook het tijdloze karakter dat maakt dat de stoel in bijna elk interieur wel op zijn plaats is, draagt bij aan de populariteit van dit mooie stukje mid-century design.

Onderweg…

Vandaag gaan we weer de weg op om onze voorraden aan te vullen. We zullen een bezoek brengen aan het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid, waar we weer nieuwe stukken mogen ophalen. Daarnaast verwachten we vandaag ook weer nieuwe stukken uit het Amsterdam Pipe Museum. We gaan er zo snel mogelijk mee aan de slag, zodat we deze week al de eerste nieuwe museumstukken in de shop kunnen plaatsen!

Had je trouwens deze pareltjes uit het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid al gezien?

Tijdschrift L’Assiette au Beurre, 1907
Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid

Tijdschrift Sight and Sound, 1957/58
Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid

Alvast weer veel kijk- en koopplezier gewenst!
Het team van MuseumDepotShop.nl

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.