Oerhollands & Victoriaans antiek

Antieke meubels hebben soms de gekste namen. Wel eens gehoord van een kussenkast of een spinnekoptafel? Beide zijn schoolvoorbeelden van Nederlands antiek. Hollandse meubels zijn vaak soberder en robuuster van aard dan meubels in de wel bekende Lodewijkstijlen waar we zo vaak door betoverd worden. Desondanks zijn dergelijke ‘oerhollandse’ meubels toch ook zeer interessante stukken die het verdienen om eens in het zonnetje gezet te worden. Zodoende richten we ons met de blog van vandaag grotendeels op de pareltjes van Nederlandse bodem.

Voor wie toch nog op zoek is naar antiek met een meer internationale flair hebben we ook een paar ‘ruwe diamanten’ in het zonnetje gezet, zoals een bijzondere Victoriaanse ligstoel. Ben jij ondertussen wel benieuwd geworden wat we zoal hebben staan? Ga dan mee op een tour door onze collectie antiek:

De kussenkast

Dit type kast is een echte Hollandse klassieker. Het model staat ook wel bekend als een kabinet of linnenkast. In het begin van de zeventiende eeuw is het kabinet tot stand gekomen, het werd toen geïntroduceerd als opbergmeubel voor het kostbare linnengoed. Tot aan de twintigste eeuw is het een standaard onderdeel geweest in het Nederlandse interieur. Omdat het een veelzijdig meubel was dat gemakkelijk aan te passen was naar de voorkeuren en trends van het moment, bestaat het Hollandse kabinet in verschillende uitvoeringen. Het prototype was de vierdeurs renaissance kast, die vrij vierkant van vorm was en geheel uit eikenhout bestond.

De kussenkast kwam voor het eerst tot stand tijdens de Hollandse barok, zo omstreeks 1660-1680. Dit type kast werd vaak verreikt met ebbenhout en palissander, waaruit men de welstand van de eigenaar kon aflezen. De naam van de kast komt van de panelen met kussenvormige verdikkingen, die als decoratie op de kast zijn aangebracht. Qua vorm houdt het model zich aan de verhoudingen van de vierdeurs renaissancekast, alleen zijn aan de onderzijde lades toegevoegd.

Toen men in de negentiende eeuw in de ban kwam van het oude vaderland en de Gouden Eeuw werd verheerlijkt, zijn opnieuw veel kabinetten in de vormentaal van de zeventiende eeuw vervaardigd. Ook zijn in deze periode veel oude exemplaren gerestaureerd en aangepast naar het gebruik van die tijd. Het exemplaar dat wij aanbieden is mogelijk een kast uit de achttiende eeuw die in de negentiende eeuw is ‘opgefrist’.

‘Spinnekop’

De spinnekoptafel dankt zijn naam aan het type onderstel dat het gecontourneerde blad ondersteund. De gekromde poten en het centrale getordeerde ornament doen denken aan een grote spin, vandaar deze bijzondere naam. Dit type tafel kwam tot stand in de stijlperiode Willem III; het mahoniehouten exemplaar in onze collectie is vervaardigd omstreeks 1870.

Een ware blikvanger

Deze spiegel uit het begin van de vorige eeuw is tevens een typisch Nederlands stuk antiek. Menigeen zal het soort spiegel nog wel herkennen uit het huis van zijn opa en oma. Een dergelijke spiegel hang je in de hal, waar je nog snel even een blik kan werpen op je outfit voor je de deur uit gaat.

Het eikenhouten frame omvat een lange rechthoekige en een kleine ovale spiegel, beide met facet geslepen randen. Boven de grote spiegel is rand met twee consoles aangebracht. Op dit wandplankje konden wat kleine spulletjes gelegd worden die je misschien nodig had om je outfit of haar goed te doen, al is het ook een mooie plek voor een klein vaasje. Deze prachtige grote halspiegel heeft een zeer luxe uitstraling en is een aanwinst voor elk interieur. Wie wil er nu niet zo’n mooie klassieker in huis?

Een bijzonder dressoir…

Het dressoir hieronder is een apart meubelstuk. Hoe langer je ernaar kijkt, hoe meer stijlen je erin terugziet. Op het eerste gezicht doet het meubelstuk misschien denken aan de Art Deco, maar het robuuste en tegelijkertijd sierlijke beslag lijkt daar niet helemaal mee overeen te komen. Het dressoir lijkt een internationale flair met zich mee te dragen: het heeft wat weg van de Jugendstil, maar ook invloeden uit een kunststroming als de Arts and Crafts zien we erin terug. Wanneer we kijken naar de belijning van het meubelstuk, de rechte vormentaal en de bijzondere vorm die het meubelstuk krijgt wanneer de twee zijpanelen uitgetrokken worden, zet het ons ook op een ander spoor. En wel dat van de Amsterdamse School en de Nieuwe Haagse School.

Deze beide stijlen zijn voornamelijk bekend om hun architectuur. Toch werden er ook meubels in deze stijlen vervaardigd, soms werden ze zelfs speciaal gemaakt voor projecten waarbij zowel de architectuur als het interieur door dezelfde kunstenaar ontworpen werden. Meubels in deze stijlen waren erg populair in de eerste jaren van de twintigste eeuw. Maar ook de Jugendstil bleef tot in het interbellum haar invloed uitoefenen op de Nederlandse meubelkunst. Het dressoir dat wij vandaag aanbieden is een weerspiegeling van de roerige tijden waarin het is vervaardigd. Op het gebied van de kunsten volgden de verschillende stromingen elkaar razendsnel op, wat resulteerde in meubels waarin verscheidene stijlkenmerken met elkaar gecombineerd werden. Als gevolg is het dressoir misschien moeilijk in een hokje te plaatsen, maar maakt dat echt iets uit voor zo’n prachtig meubelstuk waar je niet snel een tweede van vindt?

De ‘ruwe diamanten’

Naast de hierboven genoemde topstukken waar niets meer aan hoeft te gebeuren, hebben we ook nog wat pareltjes in de dop die wel wat liefde kunnen gebruiken. Daar waar de typisch Hollandse stukken wat meer ingetogen waren, brengen de stukken hieronder een meer exuberante Victoriaanse sfeer met zich mee.

Beide stukken zijn vervaardigd in de tweede helft van de negentiende eeuw, een periode die eind vorige eeuw ook wel ‘de lelijke tijd’ werd genoemd. Men vond dat de meubels die in deze periode vervaardigd waren ‘te protserig, te zwaar, te krullerig en kwasterig, te dik en te donker waren’. In het afgelopen decennium is echter met het veranderen van de interieurtrends opnieuw interesse ontstaan voor eind negentiende-eeuwse meubels. Donkere kleuren sieren weer onze interieurs en objecten met een uniek karakter worden weer in het zonnetje gezet. Binnen deze trend komen de ‘protserige en donkere’ meubels prima tot hun recht.

Een Victoriaanse ligstoel…

De fauteuil op deze foto is een bijzonder exemplaar. Het is een antieke variant van de relaxfauteuil. De rugleuning is met scharnieren aan het onderstel bevestigd, en kan met behulp van twee drukknoppen onder de armleuningen meer naar achter geheld worden. De voorpoten staan op wieltjes, zodat men de stoel gemakkelijk kon verplaatsen. De stoel is vervaardig rond 1880 en komt waarschijnlijk uit Engeland. De stof van de zitting en rug hebben de tand des tijds redelijk goed doorstaan, het gezwarte frame heeft wat meer te lijden gehad.

Ben jij de handige klusser die deze parel weer terugbrengt naar zijn originele staat? Of misschien hou je wel van een meubelstuk met karakter en laat je hem in de staat waarin hij nu verkeert. In beide gevallen is het een prachtig en uniek meubelstuk om je interieur mee compleet te maken!

…en een vouwstoel

Voor wie de ligstoel net een beetje te groot is hebben we een schattige klapstoel uit dezelfde periode. Deze stoel neemt net even wat minder ruimte in beslag, maar brengt minstens zoveel charme met zich mee. Het houten frame is zwart geschilderd, waaroverheen prachtige goudkleurige decoraties zijn aangebracht. De zitting is voorzien van een gedetailleerd borduurwerk met bloemen en plantmotieven. Ook de armleuningen zijn van dezelfde geborduurde stof vervaardigd. Helaas is een van de banden losgekomen, waardoor een restauratie van de stof nodig is. Maak hem weer in orde en je hebt zomaar een museaal pareltje in huis!

Lang niet alles

Met deze blog hebben we nog lang niet onze gehele collectie antiek in het zonnetje gezet. In de shop staan nog veel meer prachtige pareltjes, zoals deze hoekkast in Willem III stijl. Bovendien is de collectie vandaag ook uitgebreid met een prachtige selectie lampen! Neem eens een kijkje bij de subcategorie verlichting of klik hier door naar de categorie antiek meubilair.